Międzynarodowe Kluby Europy Karpat

Z Europa Karpat
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Misja

Europa XXI wieku – czas triumfu demokracji i wolnorynkowej gospodarki. A jednocześnie czas rosnącej roli inżynierii społecznej, krępowania swobód jednostki, kiedy zarówno państwowe, jak i ponadnarodowe formy aktywności stają się coraz mniej dla obywatela zrozumiałe. Szeroko pojętą kulturę oraz ekonomię zdaje się dzielić coraz większy dystans od ludzkiego doświadczenia i języka.

W tym świecie państwa i narody Europy Karpat wyróżniają się swoim pozytywnym stosunkiem do wartości chrześcijańskich i prawa naturalnego; przywiązaniem do przyrodzonej godności człowieka, zasad demokracji, wolności głoszenia poglądów i opinii, znaczenia partnerskiego dialogu w życiu międzynarodowym. Charakteryzuje nas przekonanie, że właśnie w warunkach globalizacji i międzynarodowej konkurencji większe szanse i możliwości otwierają się przed tymi, którzy bazują w swoich działaniach na narodowych kulturach i wspólnotach. W tych niewymiernych, ale potężnych niczym góry zasobach, będących często wręcz kluczowym czynnikiem motywującym do działania, do pójścia o krok dalej, o stopień wyżej.

Na mapie pojęciowej słowo „klub” kojarzy się z miejscem, gdzie można zaspokoić głód i pragnienie; punktem spotkań; konfraternią zrzeszającą osoby patrzące w tym samym kierunku, lecz niekoniecznie podzielające te same poglądy. Klub to także miejsce wymiany argumentów, dyskusji prowadzącej do wypracowania wspólnego stanowiska albo pomagającej w określeniu istniejących rozbieżności w celu zbudowania drogi godzącej różnice interesów.

Niemniej istotne jest to, że prawdziwe kluby dyskusyjne rządzą się znanymi od czasów starożytnych ścisłymi zasadami, jak petito principii – nie przyjmuj za przesłankę tego, co ma być dopiero udowodnione, czy ad populum – nie twierdź, że skoro teza jest powszechnie przyjęta, to musi być prawdziwa. „Przede wszystkim trzeba wiedzieć, o czym się mówi, albo cała dyskusja na nic”, zauważył już Platon – i także tą zasadą kierowały się organizowane od dwóch dziesięcioleci konferencje „Europa Karpat”, których twórczym rozwinięciem są kluby Europy Karpat.

Jeśli choć trochę prawdziwe jest twierdzenie, że kultura zachodnia ma szansę przetrwania we współczesnym świecie tylko w przypadku, kiedy odłoży na bok swoją arogancję (i jednocześnie nabierze pewności siebie), to kluby Europy Karpat są wręcz stworzone do tego, aby odgrywać rolę soli ziemi i zarazem prochu mądrości nad Wisłą, Wełtawą, Dnieprem, Dunajem i wszędzie tam, gdzie żyją ludzie mający szczęście obcować z krajobrazem, przyrodą i kulturą, których piękno trudno opisać słowami.

Deklaracja

Świadomi odpowiedzialności i moralnych obowiązków wobec państw i narodów naszego regionu – Europy – w kontekście bieżących i nadchodzących wyzwań,

■ pamiętając o chrześcijańskich korzeniach Europy, darząc szacunkiem takie wartości, jak: rodzina, demokracja, godność ludzka, nieograniczona i prawnie chroniona wolność opinii i wypowiedzi oraz znaczenie dialogu społecznego i międzynarodowego,

■ dziękując pomysłodawcom, organizatorom i wieloletnim uczestnikom projektu „Europa Karpat”,

wyrażamy przekonanie o potrzebie kontynuowania i zintensyfikowania współpracy w obszarze państw i narodów Europy Karpat oraz wolę współdziałania na rzecz wolnej, demokratycznej, bezpiecznej, silnej, sprawiedliwej Europy Środkowej.

W tym celu niżej podpisani jako tzw. grupa inicjatywna oświadczamy, że:

■ powołujemy Międzynarodowy Klub Europy Karpat (MKEK), który będzie służył obiektywnemu diagnozowaniu problemów, definiowaniu potrzeb oraz ich optymalnej realizacji zgodnie z zasadą vincere – vincere ad omnes;

■ sformułujemy treści statutu MKEK w duchu otwartości na współpracę z ludźmi i instytucjami identyfikującymi się z ideą Europy Karpat – budowaniem sieci kontaktów, kapitału wiedzy i potencjału wspólnych działań;

■ utworzymy skuteczne mechanizmy przystosowania inicjatyw MKEK do życia publicznego państw, narodów i środowisk zaangażowanych w ideę Europy Karpat w imię aktualnych i ponadczasowych korzyści płynących z dobrej współpracy.

Krasiczyn, 5 lutego 2022 r.

Inicjatywa

4 lutego 2022 roku odbyło się spotkanie inicjujące działalność Międzynarodowego Klubu Europy Karpat.

Najważniejsze postulaty MKEK to:

  • propozycja organizacji konferencji we Lwowie, w Mikuliczynie, Jaremczu, Budapeszcie, Tokaju, Suczawie, Preszowie;
  • przygotowanie antologii literatury Karpat, wydanie atlasu Europy Karpat;
  • prezentacja w siedzibie ONZ w Nowym Jorku wystawy na temat bioróżnorodności Karpat;
  • organizacja Karpackiego Forum Biznesu, w którym kluby mogłyby służyć wymianie doświadczeń dotyczących wsparcia dla sektora małych i średnich przedsiębiorstw w państwach karpackich;
  • propozycja funkcjonowania Klubu jako sekretariatu, który informuje członków o ważnych wydarzeniach, planach i działaniach;
  • wypracowanie wspólnego indeksu czasopism naukowych oraz utworzenie biblioteki tej części Europy.

Podczas spotkania zwrócono uwagę na różnorodność środowisk, jakie od lat zrzesza konferencja „Europa Karpat” – jest to bowiem miejsce spotkań polityków z państw Europy Środkowej i Wschodniej, intelektualistów środkowoeuropejskich, karpackich działaczy państwowych i samorządowych, przedstawicieli organizacji pozarządowych oraz ekspertów z różnych dziedzin; środowisk, które łączy potrzeba poszukiwania recepty na funkcjonowanie między wielkimi imperiami Wschodu i Zachodu, jak również przekonanie o wyjątkowości tego regionu. Wspomniano o dotychczas przyjętych na konferencjach inicjatywach i dokumentach, m.in. o Strategii karpackiej, Uniwersytecie Karpackim, Collegium Carpathicum, oraz o idei wydania encyklopedii karpackiej.

Zwrócono uwagę na wyjątkową różnorodność kulturową, językową i wyznaniową regionu, a jednocześnie na jego świetne w ostatnich latach wyniki gospodarcze. Podkreślono potrzebę zintensyfikowania współpracy w ramach „Europy Karpat” w czasie wyjątkowej niestabilności geopolitycznej. Wskazano na wspólne dziedzictwo kulturowe, przy jednoczesnym braku znajomości kultur sąsiednich. Informacje, które otrzymują państwa Europy Środkowej i Wschodniej, docierają bowiem zazwyczaj z Zachodu albo z Rosji.

Wskazano cztery obszary, którymi należy zająć się w ramach współpracy międzynarodowej: kultura, gospodarka, polityka oraz przyroda (bioróżnorodność). Każdy z tych obszarów powinien być rozpatrywany na różnych płaszczyznach: wzajemnej, europejskiej oraz globalnej. W tym kontekście zaproponowano rozważenie organizacji branżowych konferencji, których owocem mogłyby być publikacje lub czasopisma z akcentem położonym na turystykę. Podkreślono aspekt gospodarczy współpracy regionalnej, którą mogłyby realizować kluby biznesowe – służąc wymianie doświadczeń dotyczących wsparcia dla sektora małych i średnich przedsiębiorstw w państwach karpackich. Zasugerowano organizację konferencji „Europa Karpat” w różnych miastach w Polsce, w tym także za granicą. Wskazano, że kluby Europy Karpat mogłyby służyć refleksji nad tym, jakie jeszcze działania należy podjąć, by podnieść poziom życia w regionie, nie zapominając o trosce o dziedzictwo kulturowe i przyrodnicze. Podkreślono, że tworzenie klubów powinno uwzględniać perspektywę nie tylko karpacką, lecz docelowo szerszą, obejmującą całą Europę Środkową i Wschodnią.

Sygantariusze

Marek Kuchciński, przewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych Sejmu RP, autor inicjatywy „Europa Karpat”

Ryszard Terlecki, wicemarszałek Sejmu RP

Andrzej Adamczyk, minister infrastruktury

Małgorzata Jarosińska-Jedynak, sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej

Włodzimierz Bernacki, sekretarz stanu, pełnomocnik rządu ds. monitorowania wdrażania reformy szkolnictwa wyższego i nauki

Krzysztof Szczerski, stały przedstawiciel RP przy ONZ

Mykola Kniazhytski, współprzewodniczący Grupy Parlamentarnej ds. Kontaktów Międzyparlamentarnych z Rzecząpospolitą Polską

Włodzimierz Ortyl, marszałek województwa podkarpackiego

Piotr Pilch, wicemarszałek województwa podkarpackiego

Andrzej Zybertowicz, doradca Prezydenta RP

Bogusław Sonik, wiceprzewodniczący Parlamentarnego Zespołu Karpackiego

Piotr Babinetz, poseł na Sejm RP, przewodniczący Komisji Kultury i Środków Przekazu

Bogdan Rzońca, poseł do Parlamentu Europejskiego

Jerzy Kwieciński, wiceprezes Zarządu Banku Pekao S.A.

Ján Hudacký, konsul honorowy RP w Preszowie, b. deputowany Rady Narodowej

Jan Malicki, dyrektor Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego

Igor Cependa, rektor Przykarpackiego Uniwersytetu Narodowego

Ştefan Purici, prorektor ds. relacji międzynarodowych, Uniwersytet Stefana Wielkiego w Suczawie

Maciej Szymanowski, dyrektor Instytutu Współpracy Polsko-Węgierskiej im. Wacława Felczaka

Zygmunt Berdychowski, przewodniczący Rady Programowej Forum Ekonomicznego

Dawid Lasek, wiceprezes Stowarzyszenia Euroregion Karpacki

Markiyan Malskyy, Uniwersytet Lwowski, b. ambasador Ukrainy w Polsce

Jan Draus, Uniwersytet Rzeszowski, przewodniczący Kolegium IPN

Ákos Engelmayer, b. ambasador Węgier w Polsce, prezes Wspólnoty Węgierskiej w Polsce

Csaba G. Kiss, Uniwersytet Loránda Eötvösa

Marián Šuplata, Uniwersytet Mateja Bela w Bańskiej Bystrzycy

Andrzej Paniw, Przemyskie Towarzystwo Kulturalne

Waldemar Wiglusz, prezes Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Przemyślu

Anna Pragłowska, Przemyskie Towarzystwo Kulturalne

Jan Jarosz, dyrektor Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej

Janusz Czarski, dyrektor Centrum Kulturalnego w Przemyślu

Janusz Fudała, prezes ORLEN Oil w Krakowie

Stowarzyszenie

Dla sformalizowania idei Międzynarodowego Klubu Europy Karpat zaproponowano powołanie stowarzyszenia „Europa Karpat”. 5 kwietnia 2022 roku odbyło się spotkanie założycielskie Stowarzyszenia „Kluby Europy Karpat”, podczas którego przyjęto jednogłośnie uchwały:

  • w sprawie uchwalenia Regulaminu Stowarzyszenia „Kluby Europy Karpat”,
  • wyboru Zarządu Stowarzyszenia, którego, oraz
  • powołania Rady Programowej Klubów Europy Karpat.

Regulamin

...

Zarząd

Prezes Alexandra Ochmańska


Rada Programowa

W dniu 13 maja 2022 r. w odbyło się posiedzenie Stowarzyszenia „Kluby Europy Karpat”.

Podczas spotkania dokonano procedury umożliwiającej uruchomienie sądowej rejestracji stowarzyszenia zwykłego Kluby „Europy Karpat” w Przemyślu.

Powołano Prezydium Rady Programowej, w następującym składzie:

  1. Marek Kuchciński – przewodniczący Rady Programowej
  2. Richard Hörcsik
  3. Mykhaylo Khariy
  4. Pavol Macala
  5. Ján Hudacký
  6. Markijan Malsky
  7. Maciej Szymanowski
  8. Marek Kuchciński
  9. Barbara Bartuś
  10. Stefan Purici
  11. Jerzy Kwieciński
  12. Władysław Ortyl

Prezesem 1-osobowego Zarządu pozostała Alexandra Ochmańska.

Członkami zostali uczestnicy spotkania, podpisani na liście obecności, jak również biorący udział on-line, po podpisaniu listy podpisem elektronicznym.

Siedzibą Stowarzyszenia jest Przemyśl, adres: ul. Wybrzeże Marszałka Józefa Piłsudskiego 1, 37-700 Przemyśl

Natomiast główna siedziba sekretariatu Klubów Europy Karpat będzie umiejscowiona w Instytucie Współpracy Polsko-Węgierskiej im. Wacława Felczaka w Warszawie, adres: ul. Seweryna Goszczyńskiego 12, 02-616 Warszawa

Cele

  • inspirowanie rozwoju i współpracy państw i miast regionu Karpat,
  • rozwój współpracy gospodarczej, naukowej, kulturalnej i politycznej państw Regionu Karpat,
  • propagowanie szeroko rozumianej kultury w znaczeniu regionalnym, ponadregionalnym i międzynarodowym,
  • wzmocnienie atrakcyjności regionu Karpat, w oparciu o dziedzictwo przyrodnicze, kulturowe oraz rozwój turystyki,
  • kształtowanie i promowanie wspólnego dziedzictwa historycznego Państw regionu Karpat,
  • promowanie i realizacja wspólnych inicjatyw państw i miast regionu Karpat.

Środki realizacji

  1. działalność naukową i ekspercką.
  2. aktywność edukacyjną, informacyjną, wydawniczą i publicystyczną.
  3. realizację projektów.
  4. uczestnictwo we współtworzeniu polityki zagranicznej.
  5. organizowanie seminariów, szkoleń, debat służących gromadzeniu i wymianie informacji oraz propagowaniu idei rozwijanych przez Stowarzyszenie.
  6. organizowanie konferencji naukowo-humanistycznych, ekonomicznych, przyrodniczych i turystycznych.
  7. organizowanie wydawnictw, imprez kulturalnych, sportowych, wystaw, festiwali, obozów, rajdów, turniejów, inicjowanie współpracy szkół, instytucji kultury, działalność informacyjną i edukacyjną.
  8. sporządzanie raportów w zakresie tematyki spraw zagranicznych oraz przedstawianie programów i strategii prowadzenia polityki zagranicznej przez Polskę.
  9. współpracę z organizacjami pozarządowymi, władzami samorządowymi i rządowymi w zakresie realizacji celów Stowarzyszenia.
  10. prowadzenie programów szkoleniowych i stypendialnych dla wybranych grup społecznych, młodzieży szkolnej i akademickiej, wolontariuszy oraz specjalistów różnych dziedzin.

Dokumenty

  1. Przesłanie Rady Programowej Klubów Europy Karpat do ludzi nauki, kultury, polityki i innych środowisk opiniotwórczych Europy Środkowej

Kluby Europy Karpat
Europa der Karpaten (D)
Evropa Karpat (CZ)
Европа Карпата (SRB)
Európa Karpát (SLO)
Europa Carpaților (ROM)
Європа Карпат (UKR)
A Kárpátok Európája (HUN)
Europe of the Carpathians (ENG)

ilustracja
Symbol Europa Karpat
ilustracja
Państwa Europy Karpat
Flag of Poland.svg.png Andrzej Adamczyk

Flag of Poland.svg.png Piotr Babinetz
Flag of Poland.svg.png Zygmunt Berdychowski
Flag of Poland.svg.png Włodzimierz Bernacki
Flag of Ukraine.svg.png Igor Cependa
Flag of Poland.svg.png Janusz Czarski
Flag of Poland.svg.png Jan Draus
Flag of Hungary.svg.png Ákos Engelmayer
Flag of Poland.svg.png Janusz Fudała
Flag of Slovakia.svg.png Ján Hudacký
Flag of Poland.svg.png Małgorzata Jarosińska-Jedynak
Flag of Poland.svg.png Jan Jarosz
Flag of Hungary.svg.png Csaba G. Kiss
Flag of Ukraine.svg.png Mykola Kniazhytski
Flag of Poland.svg.png Marek Kuchciński
Flag of Poland.svg.png Jerzy Kwieciński
Flag of Poland.svg.png Dawid Lasek
Flag of Poland.svg.png Jan Malicki
Flag of Poland.svg.png Markiyan Malskyy
Flag of Poland.svg.png Włodzimierz Ortyl
Flag of Poland.svg.png Andrzej Paniw
Flag of Poland.svg.png Piotr Pilch
Flag of Poland.svg.png Anna Pragłowska
Flag of Romania.svg.png Ştefan Purici
Flag of Poland.svg.png Bogdan Rzońca
Flag of Poland.svg.png Bogusław Sonik
Flag of Slovakia.svg.png Marián Šuplata
Flag of Poland.svg.png Krzysztof Szczerski
Flag of Poland.svg.png Maciej Szymanowski
Flag of Poland.svg.png Ryszard Terlecki
Flag of Poland.svg.png Waldemar Wiglusz
Flag of Poland.svg.png Andrzej Zybertowicz

Sygnatriusze
Prezes Stowarzyszenia Alexandra Ochmańska
Prezydium Rady Programowej Barbara Bartuś
Ján Hudacký
Richard Hörcsik
Mykhaylo Khariy
Marek Kuchciński
Jerzy Kwieciński
Pavol Macala
Markijan Malsky
Władysław Ortyl
Stefan Purici
Maciej Szymanowski
Przewodniczący Rady Marek Kuchciński
Utworzenie 4 lutego 2022

Źródła

  1. Międzynarodowe Kluby Europy Karpat, Kancelaria Sejmu, Warszawa 2022, ISBN 978-83-962308-3-6.
  2. Europe of the Carpathians Clubs, Kancelaria Sejmu, Warszawa 2022, ISBN 78-83-962308-1-2.