Międzynarodowe Kluby Europy Karpat

Misja Europa XXI wieku – czas triumfu demokracji i wolnorynkowej gospodarki. A jednocześnie czas rosnącej roli inżynierii społecznej, krępowania swobód jednostki, kiedy zarówno państwowe, jak i ponadnarodowe formy aktywności stają się coraz mniej dla obywatela zrozumiałe. Szeroko pojętą kulturę oraz ekonomię zdaje się dzielić coraz większy dystans od ludzkiego doświadczenia i języka. W tym świecie państwa i narody Europy Karpat wyróżniają się swoim pozytywnym stosunkiem do wartości chrześcijańskich i prawa naturalnego; przywiązaniem do przyrodzonej godności człowieka, zasad demokracji, wolności głoszenia poglądów i opinii, znaczenia partnerskiego dialogu w życiu międzynarodowym. Charakteryzuje nas przekonanie, że właśnie w warunkach globalizacji i międzynarodowej konkurencji większe szanse i możliwości otwierają się przed tymi, którzy bazują w swoich działaniach na narodowych kulturach i wspólnotach. W tych niewymiernych, ale potężnych niczym góry zasobach, będących często wręcz kluczowym czynnikiem motywującym do działania, do pójścia o krok dalej, o stopień wyżej. Na mapie pojęciowej słowo „klub” kojarzy się z miejscem, gdzie można zaspokoić głód i pragnienie; punktem spotkań; konfraternią zrzeszającą osoby patrzące w tym samym kierunku, lecz niekoniecznie podzielające te same poglądy. Klub to także miejsce wymiany argumentów, dyskusji prowadzącej do wypracowania wspólnego stanowiska albo pomagającej w określeniu istniejących rozbieżności w celu zbudowania drogi godzącej różnice interesów. Niemniej istotne jest to, że prawdziwe kluby dyskusyjne rządzą się znanymi od czasów starożytnych ścisłymi zasadami, jak petito principii – nie przyjmuj za przesłankę tego, co ma być dopiero udowodnione, czy ad populum – nie twierdź, że skoro teza jest powszechnie przyjęta, to musi być prawdziwa. „Przede wszystkim trzeba wiedzieć, o czym się mówi, albo cała dyskusja na nic”, zauważył już Platon – i także tą zasadą kierowały się organizowane od dwóch dziesięcioleci konferencje „Europa Karpat”, których twórczym rozwinięciem są kluby Europy Karpat. Jeśli choć trochę prawdziwe jest twierdzenie, że kultura zachodnia ma szansę przetrwania we współczesnym świecie tylko w przypadku, kiedy odłoży na bok swoją arogancję (i jednocześnie nabierze pewności siebie), to kluby Europy Karpat są wręcz stworzone do tego, aby odgrywać rolę soli ziemi i zarazem prochu mądrości nad Wisłą, Wełtawą, Dnieprem, Dunajem i wszędzie tam, gdzie żyją ludzie mający szczęście obcować z krajobrazem, przyrodą i kulturą, których piękno trudno opisać słowami. Deklaracja Świadomi odpowiedzialności i moralnych obowiązków wobec państw i narodów naszego regionu – Europy – w kontekście bieżących i nadchodzących wyzwań, ■ pamiętając o chrześcijańskich korzeniach Europy, darząc szacunkiem takie wartości, jak: rodzina, demokracja, godność ludzka, nieograniczona i prawnie chroniona wolność opinii i wypowiedzi oraz znaczenie dialogu społecznego i międzynarodowego, ■ dziękując pomysłodawcom, organizatorom i wieloletnim uczestnikom projektu „Europa Karpat”, wyrażamy przekonanie o potrzebie kontynuowania i zintensyfikowania współpracy w obszarze państw i narodów Europy Karpat oraz wolę współdziałania na rzecz wolnej, demokratycznej, bezpiecznej, silnej, sprawiedliwej Europy Środkowej. W tym celu niżej podpisani jako tzw. grupa inicjatywna oświadczamy, że: ■ powołujemy Międzynarodowy Klub Europy Karpat (MKEK), który będzie służył obiektywnemu diagnozowaniu problemów, definiowaniu potrzeb oraz ich optymalnej realizacji zgodnie z zasadą vincere – vincere ad omnes; ■ sformułujemy treści statutu MKEK w duchu otwartości na współpracę z ludźmi i instytucjami identyfikującymi się z ideą Europy Karpat – budowaniem sieci kontaktów, kapitału wiedzy i potencjału wspólnych działań; ■ utworzymy skuteczne mechanizmy przystosowania inicjatyw MKEK do życia publicznego państw, narodów i środowisk zaangażowanych w ideę Europy Karpat w imię aktualnych i ponadczasowych korzyści płynących z dobrej współpracy. Krasiczyn, 5 lutego 2022 r. Inicjatywa 4 lutego 2022 roku odbyło się spotkanie inicjujące działalność Międzynarodowego Klubu Europy Karpat. Najważniejsze postulaty MKEK to: propozycja organizacji konferencji we Lwowie, w Mikuliczynie, Jaremczu, Budapeszcie, Tokaju, Suczawie, Preszowie; przygotowanie antologii literatury Karpat, wydanie atlasu Europy Karpat; prezentacja w siedzibie ONZ w Nowym Jorku wystawy na temat bioróżnorodności Karpat; organizacja Karpackiego Forum Biznesu, w którym kluby mogłyby służyć wymianie doświadczeń dotyczących wsparcia dla sektora małych i średnich przedsiębiorstw w państwach karpackich; propozycja funkcjonowania Klubu jako sekretariatu, który informuje członków o ważnych wydarzeniach, planach i działaniach; wypracowanie wspólnego indeksu czasopism naukowych oraz utworzenie biblioteki tej części Europy. Podczas spotkania zwrócono uwagę na różnorodność środowisk, jakie od lat zrzesza konferencja „Europa Karpat” – jest to bowiem miejsce spotkań polityków z państw Europy Środkowej i Wschodniej, intelektualistów środkowoeuropejskich, karpackich działaczy państwowych i samorządowych, przedstawicieli organizacji pozarządowych oraz ekspertów z różnych dziedzin; środowisk, które łączy potrzeba poszukiwania recepty na funkcjonowanie między wielkimi imperiami Wschodu i Zachodu, jak również przekonanie o wyjątkowości tego regionu. Wspomniano o dotychczas przyjętych na konferencjach inicjatywach i dokumentach, m.in. o Strategii karpackiej, Uniwersytecie Karpackim, Collegium Carpathicum, oraz o idei wydania encyklopedii karpackiej. Zwrócono uwagę na wyjątkową różnorodność kulturową, językową i wyznaniową regionu, a jednocześnie na jego świetne w ostatnich latach wyniki gospodarcze. Podkreślono potrzebę zintensyfikowania współpracy w ramach „Europy Karpat” w czasie wyjątkowej niestabilności geopolitycznej. Wskazano na wspólne dziedzictwo kulturowe, przy jednoczesnym braku znajomości kultur sąsiednich. Informacje, które otrzymują państwa Europy Środkowej i Wschodniej, docierają bowiem zazwyczaj z Zachodu albo z Rosji. Wskazano cztery obszary, którymi należy zająć się w ramach współpracy międzynarodowej: kultura, gospodarka, polityka oraz przyroda (bioróżnorodność). Każdy z tych obszarów powinien być rozpatrywany na różnych płaszczyznach: wzajemnej, europejskiej oraz globalnej. W tym kontekście zaproponowano rozważenie organizacji branżowych konferencji, których owocem mogłyby być publikacje lub czasopisma z akcentem położonym na turystykę. Podkreślono aspekt gospodarczy współpracy regionalnej, którą mogłyby realizować kluby biznesowe – służąc wymianie doświadczeń dotyczących wsparcia dla sektora małych i średnich przedsiębiorstw w państwach karpackich. Zasugerowano organizację konferencji „Europa Karpat” w różnych miastach w Polsce, w tym także za granicą. Wskazano, że kluby Europy Karpat mogłyby służyć refleksji nad tym, jakie jeszcze działania należy podjąć, by podnieść poziom życia w regionie, nie zapominając o trosce o dziedzictwo kulturowe i przyrodnicze. Podkreślono, że tworzenie klubów powinno uwzględniać perspektywę nie tylko karpacką, lecz docelowo szerszą, obejmującą całą Europę Środkową i Wschodnią. Sygantariusze Marek Kuchciński, przewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych Sejmu RP, autor inicjatywy „Europa Karpat” Ryszard Terlecki, wicemarszałek Sejmu RP Andrzej Adamczyk, minister infrastruktury Małgorzata Jarosińska-Jedynak, sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej Włodzimierz Bernacki, sekretarz stanu, pełnomocnik rządu ds. monitorowania wdrażania reformy szkolnictwa wyższego i nauki Krzysztof Szczerski, stały przedstawiciel RP przy ONZ Mykola Kniazhytski, współprzewodniczący Grupy Parlamentarnej ds. Kontaktów Międzyparlamentarnych z Rzecząpospolitą Polską Włodzimierz Ortyl, marszałek województwa podkarpackiego Piotr Pilch, wicemarszałek województwa podkarpackiego Andrzej Zybertowicz, doradca Prezydenta RP Bogusław Sonik, wiceprzewodniczący Parlamentarnego Zespołu Karpackiego Piotr Babinetz, poseł na Sejm RP, przewodniczący Komisji Kultury i Środków Przekazu Bogdan Rzońca, poseł do Parlamentu Europejskiego Jerzy Kwieciński, wiceprezes Zarządu Banku Pekao S.A. Ján Hudacký, konsul honorowy RP w Preszowie, b. deputowany Rady Narodowej Jan Malicki, dyrektor Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego Igor Cependa, rektor Przykarpackiego Uniwersytetu Narodowego Ştefan Purici, prorektor ds. relacji międzynarodowych, Uniwersytet Stefana Wielkiego w Suczawie Maciej Szymanowski, dyrektor Instytutu Współpracy Polsko-Węgierskiej im. Wacława Felczaka Zygmunt Berdychowski, przewodniczący Rady Programowej Forum Ekonomicznego Dawid Lasek, wiceprezes Stowarzyszenia Euroregion Karpacki Markiyan Malskyy, Uniwersytet Lwowski, b. ambasador Ukrainy w Polsce Jan Draus, Uniwersytet Rzeszowski, przewodniczący Kolegium IPN Ákos Engelmayer, b. ambasador Węgier w Polsce, prezes Wspólnoty Węgierskiej w Polsce Csaba G. Kiss, Uniwersytet Loránda Eötvösa Marián Šuplata, Uniwersytet Mateja Bela w Bańskiej Bystrzycy Andrzej Paniw, Przemyskie Towarzystwo Kulturalne Waldemar Wiglusz, prezes Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Przemyślu Anna Pragłowska, Przemyskie Towarzystwo Kulturalne Jan Jarosz, dyrektor Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej Janusz Czarski, dyrektor Centrum Kulturalnego w Przemyślu Janusz Fudała, prezes ORLEN Oil w Krakowie Stowarzyszenie Dla sformalizowania idei Międzynarodowego Klubu Europy Karpat zaproponowano powołanie stowarzyszenia „Europa Karpat”. 5 kwietnia 2022 roku odbyło się spotkanie założycielskie Stowarzyszenia „Kluby Europy Karpat”, podczas którego przyjęto jednogłośnie uchwały: w sprawie uchwalenia Regulaminu Stowarzyszenia „Kluby Europy Karpat”, wyboru Zarządu Stowarzyszenia, którego, oraz powołania Rady Programowej Klubów Europy Karpat. Regulamin ... Zarząd Prezes Alexandra Ochmańska Rada Programowa W dniu 13 maja 2022 r. w odbyło się posiedzenie Stowarzyszenia „Kluby Europy Karpat”. Podczas spotkania dokonano procedury umożliwiającej uruchomienie sądowej rejestracji stowarzyszenia zwykłego Kluby „Europy Karpat” w Przemyślu. Powołano Prezydium Rady Programowej, w następującym składzie: Marek Kuchciński – przewodniczący Rady Programowej Richard Hörcsik Mykhaylo Khariy Pavol Macala Ján Hudacký Markijan Malsky Maciej Szymanowski Marek Kuchciński Barbara Bartuś Stefan Purici Jerzy Kwieciński Władysław Ortyl Prezesem 1-osobowego Zarządu pozostała Alexandra Ochmańska. Członkami zostali uczestnicy spotkania, podpisani na liście obecności, jak również biorący udział on-line, po podpisaniu listy podpisem elektronicznym. Siedzibą Stowarzyszenia jest Przemyśl, adres: ul. Wybrzeże Marszałka Józefa Piłsudskiego 1, 37-700 Przemyśl Natomiast główna siedziba sekretariatu Klubów Europy Karpat będzie umiejscowiona w Instytucie Współpracy Polsko-Węgierskiej im. Wacława Felczaka w Warszawie, adres: ul. Seweryna Goszczyńskiego 12, 02-616 Warszawa Cele inspirowanie rozwoju i współpracy państw i miast regionu Karpat, rozwój współpracy gospodarczej, naukowej, kulturalnej i politycznej państw Regionu Karpat, propagowanie szeroko rozumianej kultury w znaczeniu regionalnym, ponadregionalnym i międzynarodowym, wzmocnienie atrakcyjności regionu Karpat, w oparciu o dziedzictwo przyrodnicze, kulturowe oraz rozwój turystyki, kształtowanie i promowanie wspólnego dziedzictwa historycznego Państw regionu Karpat, promowanie i realizacja wspólnych inicjatyw państw i miast regionu Karpat. Środki realizacji działalność naukową i ekspercką. aktywność edukacyjną, informacyjną, wydawniczą i publicystyczną. realizację projektów. uczestnictwo we współtworzeniu polityki zagranicznej. organizowanie seminariów, szkoleń, debat służących gromadzeniu i wymianie informacji oraz propagowaniu idei rozwijanych przez Stowarzyszenie. organizowanie konferencji naukowo-humanistycznych, ekonomicznych, przyrodniczych i turystycznych. organizowanie wydawnictw, imprez kulturalnych, sportowych, wystaw, festiwali, obozów, rajdów, turniejów, inicjowanie współpracy szkół, instytucji kultury, działalność informacyjną i edukacyjną. sporządzanie raportów w zakresie tematyki spraw zagranicznych oraz przedstawianie programów i strategii prowadzenia polityki zagranicznej przez Polskę. współpracę z organizacjami pozarządowymi, władzami samorządowymi i rządowymi w zakresie realizacji celów Stowarzyszenia. prowadzenie programów szkoleniowych i stypendialnych dla wybranych grup społecznych, młodzieży szkolnej i akademickiej, wolontariuszy oraz specjalistów różnych dziedzin. Dokumenty Przesłanie Rady Programowej Klubów Europy Karpat do ludzi nauki, kultury, polityki i innych środowisk opiniotwórczych Europy Środkowej

Kluby Europy Karpat Europa der Karpaten (D) Evropa Karpat (CZ) Европа Карпата (SRB) Európa Karpát (SLO) Europa Carpaților (ROM) Європа Карпат (UKR) A Kárpátok Európája (HUN) Europe of the Carpathians (ENG) Symbol Europa Karpat Państwa Europy Karpat Andrzej Adamczyk Piotr Babinetz Zygmunt Berdychowski Włodzimierz Bernacki Igor Cependa Janusz Czarski Jan Draus Ákos Engelmayer Janusz Fudała Ján Hudacký Małgorzata Jarosińska-Jedynak Jan Jarosz Csaba G. Kiss Mykola Kniazhytski Marek Kuchciński Jerzy Kwieciński Dawid Lasek Jan Malicki Markiyan Malskyy Włodzimierz Ortyl Andrzej Paniw Piotr Pilch Anna Pragłowska Ştefan Purici Bogdan Rzońca Bogusław Sonik Marián Šuplata Krzysztof Szczerski Maciej Szymanowski Ryszard Terlecki Waldemar Wiglusz Andrzej Zybertowicz Sygnatriusze Prezes Stowarzyszenia Alexandra Ochmańska Prezydium Rady Programowej Barbara Bartuś Ján Hudacký Richard Hörcsik Mykhaylo Khariy Marek Kuchciński Jerzy Kwieciński Pavol Macala Markijan Malsky Władysław Ortyl Stefan Purici Maciej Szymanowski Przewodniczący Rady Marek Kuchciński Utworzenie 4 lutego 2022

Źródła

1. Międzynarodowe Kluby Europy Karpat, Kancelaria Sejmu, Warszawa 2022, ISBN 978-83-962308-3-6.
2. Europe of the Carpathians Clubs, Kancelaria Sejmu, Warszawa 2022, ISBN 78-83-962308-1-2.